Zajazd Francuski w Birgu
nr rej. 01158 (NICPMI) | |
Fasada Auberge de France | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
24–27, Hilda Tabone Street |
Styl architektoniczny |
Melitan |
Architekt |
Nicolò Flavari oraz Bartolommeo Genga (przypisywane) |
Kondygnacje |
2 |
Rozpoczęcie budowy |
~1533 |
Właściciel |
Rząd Malty |
Położenie na mapie Malty | |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |
35°53′18,6″N 14°31′22,3″E/35,888500 14,522861 |
Zajazd Francuski (malt. Berġa ta’ Franza, fr. Auberge de France) – zajazd w Birgu na Malcie. Zbudowany około roku 1533 (wchłaniając poprzedni budynek) jako miejsce pobytu rycerzy Zakonu Świętego Jana z języka Francji, który obejmował całe królestwo Francji poza Owernią i Prowansją, będących osobnymi językami. W budynku mieszkali rycerze langue Francji, aż do wybudowania nowego zajazdu w Valletcie.
Budynek został następnie sprzedany, i pozostawał w prywatnych rękach przez następne stulecia, będąc w pewnym okresie nieformalnie znany jako il-Palazz tal-Miljunarju (Pałac Milionera). W wiekach XIX i XX budynek używany był do różnych celów, w tym jako szkoła, fabryka mebli oraz muzeum. Dziś zajazd pełni funkcję ratusza, będąc siedzibą lokalnej rady.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Auberge de France zbudowana została około roku 1533, wchłaniając budynek stojący na tym miejscu. Pierwsze przebudowy, które przekształciły pierwotną budowlę w zajazd, przypisywane są Nicolò Flavariemu, architektowi Zakonu, który towarzyszył rycerzom po upadku Rodos w roku 1522. Następne zmiany, w tym przeprojektowanie fasady, wykonał później Bartolommeo Genga[1][2]. Zajazd ulokowany był wewnątrz Collachio[3] (stare, pierwotne centrum) Birgu, przylegał do Zajazdu Owernii i Prowansji oraz Zajazdu Aragońskiego[4].
Język Francji przeniósł się do większego zajazdu w nowej stolicy Valletcie około roku 1571[5], lecz wciąż, aż do roku 1586, był w posiadaniu zajazdu w Birgu[1]. Tak samo, jak i inne zajazdy w Birgu, budynek został następnie sprzedany prywatnym osobom[6]. We wczesnych latach XIX wieku były zajazd został nabyty przez zamożną rodzinę Vella, i zaczął być nieformalnie znany jako il-Palazz tal-Miljunarju (Pałac Milionera). W latach 1852–1918 budynek był wynajmowany rządowi jako szkoła podstawowa[6]. W roku 1921 budynek Auberge de France został wynajęty Lorenzo Zammit Naro, który utworzył tam fabrykę mebli. Zammit Naro umieścił na portalu statuetkę św. Józefa, która później została usunięta[6].
Budynek został wpisany, razem z innymi zajazdami w Birgu, na "Antiquities List of 1925"[7].
W roku 1938 zajazd został, za namową kanonika Giana Mariego Farrugii i sir Harry’ego Luke’a. W tym też czasie na fasadzie budynku umieszczona została inskrypcja, opisująca jego historię. Po II wojnie światowej zajazd przestał być używany[6]; stan ten trwał do roku 1966, kiedy rozpoczął tam działalność warsztat stolarski, który przetrwał w tym miejscu do 1978 roku. W roku 1981, po pewnych pracach remontowych, otwarto tam muzeum historii politycznej. Niestety, pomysł ten nie przyniósł sukcesu, i muzeum zamknięto w roku 1987. Budynek znów popadł w stan zaniedbania. W roku 1990 odnowiono sufit po uszkodzeniach spowodowanych silnymi opadami. Zajazd został zakupiony przez Departament Muzeów[6], niestety planowane przekształcenie go w Muzeum Języka Maltańskiego nie zostało zrealizowane. W następnym czasie budynek wykorzystywany był okazjonalnie na różną działalność kulturalną[8].
Zajazd przeszedł w ręce Heritage Malta w roku 2010, zanim został odnowiony i następnie wynajęty Birgu Local Council w roku 2012[9][10]. Lokalna rada przeniosła tam swoją siedzibę; zajazd służy aktualnie jako ratusz Birgu[11].
Auberge de France jest drugim, po Auberge d’Angleterre najlepiej zachowanym zajazdem Joannitów w Birgu. 22 grudnia 2009 roku budynek został zaliczony do zabytków narodowych 1. klasy[12], jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands[13].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Zajazd Francuski zbudowany został w stylu Melitan, bazującym na tradycyjnej maltańskiej architekturze, i ma podobny wygląd do Zajazdu Angielskiego[14]. Jest to budynek dwukondygnacyjny, z pomieszczeniami zbudowanymi wokół centralnego dziedzińca[12], ma symetryczną fasadę z oknami dekorowanymi sztukaterią[13].
Ozdobne główne wejście jest zwieńczone kratą z kutego żelaza, na której znajduje się fleur-de-lys, symbol Francji. Hall wejściowy i większa część budynku doświetlane są naturalnym światłem z tylnego podwórza; z parteru na wyższe piętro prowadzą zadaszone schody. Na spoczniku w połowie schodów znajduje się rzeźbiony kamienny lew, popularny w tamtych czasach element budynków pałacowych[13]. Główne pomieszczenie na pierwszym piętrze służyło kiedyś jako sala zebrań języka[1].
Piwnica zajazdu zawiera elementy budynku, który wcześniej stał na tym miejscu[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Lorenzo A. Zahra: The Auberges of France in Birgu. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2007-01-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
- ↑ Lino Bugeja, Mario Buhagiar, Stanley Fiorini: Birgu: A Maltese Maritime City. T. 1. Malta University Services, 1993, s. 8. ISBN 978-99909-44-01-3. (ang.).
- ↑ Lino Bugeja: Birgu’s medieval Collachio – a historical cornucopia. [w:] Times of Malta [on-line]. 2011-10-02. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-03)]. (ang.).
- ↑ Auberge d' Aragon. National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands, 2012-12-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)]. (ang.).
- ↑ Victor F. Denaro. Still more houses in Valletta. „Melita Historica”. 3 (3), s. 42, 1963. [zarchiwizowane z adresu 2016-03-02]. (ang.).
- ↑ a b c d e Lorenzo A. Zahra , The Auberges of France in Birgu (II), [w:] The Malta Independent [online], 17 stycznia 2007 [zarchiwizowane z adresu 2016-05-07] (ang.).
- ↑ Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939.. Malta Environment and Planning Authority. (ang.).
- ↑ Vittoriosa Local Council moves to Auberge de France. Vittoriosa Historical and Cultural Society, 04–06.2010. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-19)]. (ang.).
- ↑ Vittoriosa council restoring Auberge de France. [w:] Times of Malta [on-line]. 2011-11-22. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-25)]. (ang.).
- ↑ Auberge de France transferred to Vittoriosa council. [w:] Times of Malta [on-line]. 2012-03-07. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-27)]. (ang.).
- ↑ IB Visual Arts Exhibition Students 2014 at the Auberge de France in Birgu. Birgu Local Council. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
- ↑ a b Auberge de France. [w:] Times of Malta [on-line]. 2012-11-29. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
- ↑ a b c d Auberge de France. National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)]. (ang.).
- ↑ Vittoriosa's Auberge d’Angleterre. [w:] Times of Malta [on-line]. 2012-11-20. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).